آنفلوانزاي H1N1 موضوع جديدي نيست كه در كشور هاي ديگر رخ ندهد. اين بيماري از فروردين سال 1388 به صورت پاندمي (عالم گيري) آغاز و در اقصي نقاط دنيا هر ساله در فصول سرد خود را نشان مي دهد.
آنفلوانزا در آمريكا در هر سال بين 5 تا 20 درصد مردم را مبتلا مي نمايد و هر ساله 3000 تا 49000 نفر به علت اين بيماري فوت مي نمايند.
در پاييز امسال، در كرمان به نظر مي رسد شدت بيماري در افراد مبتلا كه دچار بيماري هاي زمينه اي از جمله بيماري هاي تنفسي مزمن و بيماري هاي قلبي هستند بيشتربوده است و اين امر سبب شده تعداد موارد بستري كمي بيش از سال هاي قبل باشد.
آنفلوآنزاي خوكي بيماري تنفّسي خوكها است كه از ويروس آنفلوآنزاي نوع «A» نشأت ميگيرد. ويروس آنفلوآنزاي خوكي (SIV) به بيماري آنفلوآنزايي اشاره دارد كه توسط ورتوميكسوويروسهايي ايجاد ميشود كه در ميان خوكها بومگيرهستند.
آنفلوآنزاي خوكي يك بيماري ويروسي است كه معمولاً خوك را مبتلا ميكند امّا هرساله مواردي از ابتلاي انسان به اين بيماري، به ويژه از راه تماس با اين جانور، گزارش ميشود.
اين بيماري در انسان از طريق تماس با فرد مبتلا نيز سرايت ميكند و نشانههاي معمول آن تب، سرگيجه، خشكي مفصلها، حالت تهوع و در موارد پيشرفته، بيهوشي و مرگ است.
موارد انساني آنفلوآنزاي خوكي ابتدا بيشتر در افرادي رخ ميداد كه در فاصلهٔ نه چندان دوري در نزديكي خوكها بهسر ميبرند اما الان ويروس از انساني به انسان ديگر منتقل مي شود.
همهگيري
ويروس آنفلوآنزاي A مشاهده شده با ميكروسكوپ الكتروني عبوري.بيماري آنفلوآنزاي خوكي از نوع اچ۱ان۱ است كه قبلاً هم وجود داشته و شناخته شدهاست و همهگيري جهاني آنفلوآنزا در سالهاي ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ نيز به علت شيوع همين نوع آنفلوآنزا بودهاست. با اين وجود بررسيهاي اخير نشان ميدهد كه تغييراتي در ساختار اين ويروس در آنفلوآنزاي خوكي به وجود آمدهاست. به همين علت از ۵ آوريل ۲۰۰۹ موارد مرگ و مير ناشي از اين بيماري در مكزيك و آمريكا روي داد.
نوع جديد آنفلوآنزا كه در سال ۲۰۰۹ در مكزيك و آمريكا كشف شد تركيبي از ويروسهاي آنفلوآنزاي خوكي، انساني و حاد پرندگان است.
پيش از شيوع آنفلوآنزاي خوكي در مكزيك در سال ۲۰۰۹، مواردي از ابتلاي گسترده دامي و انساني به اين بيماري در آمريكا در سال ۱۹۷۶ و در فيليپين در سال ۲۰۰۷ گزارش شده بود.
علائم آنفلوآنزاي خوكي در ميان انسانها به آنفلوآنزاي انساني يعني تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگي شباهت دارد. برخي از افراد نيز پس از مبتلا شدن به اين بيماري دچار اسهال و استفراغ ميشوند.
علائم آنفلوآنزاي خوكي در ميان انسانها به آنفلوآنزاي انساني شباهت دارد. اين علائم شامل تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگي مي باشد.
برخي از افراد نيز پس از مبتلا شدن به اين بيماري دچار اسهال و استفراغ ميشوند. به علت اين شباهت ها پزشكان قادر به تشخيص قطعي آنفلوآنزاي خوكي نيستند، و تشخيص قطعي آن فقط با انجام تست لابراتواري ممكن است.
۴ علامت اصلي تب بالاي ۳۸ درجه، سردرد، گلودرد و سينه درد و سرفه از علائم اصلي اين بيماري هستند كه اگر كسي ۲ تا ۳ علامت ذكر شده را داشته باشد مشكوك به بيماري آنفلوآنزاي نوع A است. اسهال، استفراغ، تهوع، كوفتگي عضلات، عطسه و آبريزش بيني از علائم فردي اين بيماري است كه چنانچه با ۲ تا ۳ علامت اصلي همراه باشد فرد مشكوك به اين بيماري است.
پيشگيري
آنفلوآنزاي خوكي از راه سرفه، عطسه و تماس با اشياي آلوده به ويروس و تماس دهان و بيني يا چشم خود منتقل ميشود. آنفلوآنزاي خوكي بيشترين سرايتپذيري را در ۵ روز اول بيماري دارد كه در بچگي اين دورهٔ انتقال تا ۱۰ روز هم ميتواند طول بكشد. تشخيص بيماري با نمونهگيري در اين ۵ روز ميسر است.
«پيشگيري از ابتلا» با رعايت دستورات پيشگيري از آنفلوآنزا ميسر است. اين موارد عبارتند از:
1- دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون و يا محلولهاي ضدعفوني حاوي الكل بشوييد، مخصوصا زماني كه عطسه يا سرفه ميكنيد و يا وقتي كه از بيرون به خانه باز ميگرديد.
2- ضدعفوني سطوح داخلي خانه با محلولهاي حاوي كلر در كاهش احتمال انتقال بيماري موثر است.
3- از دست دادن و روبوسي تا حد امكان پرهيز نمايند وازتماس نزديك با خوكها و يا انسانهايي كه آلوده هستند خودداري كنيد.
4- فاصله گرفتن از اجتماعات عمومي در محيط هايي كه احتمال مي رود ويروس در آنجا شايع باشد نيز توصيه مي شود.
5- از دست زدن و تماس با اشيا و سطوحي كه ممكن است آلوده باشند، مخصوصاً در اماكن عمومي به شدت بپرهيزيد (مانند بوسيدن ضريحهاي اماكن مذهبي، دست زدن به ميزهاي كافي شاپها و رستورانها، دستگيره درب وسائل حمل و نقل عمومي، نردهها و …).
6- از دست زدن به دهان، بيني و چشمان خود بپرهيزيد.
7- در صورتي كه خود مشكوك به ابتلا به آنفلوآنزا هستيد، حتماً هنگام عطسه و سرفه جلوي دهان و بيني خود را بگيريد. اگر دستمال به همراه نداريد، هنگام عطسه يا سرفه قسمت داخلي آرنج خود را در برابر دهان و بيني بگيريد تا دستانتان آلوده نشوندواز حضور در اجتماعات پرهيز كرده تا ديگران را نيز بيمار ننمائيد.
8- هر فردي كه دچار علايم شبهآنفلوآنزا شامل تب ناگهاني، سرفه و دردهاي عضلاني شد بايد از رفتن به سركار و استفاده از وسايل حملونقل عمومي پرهيز كرده و سريعاً به پزشك مراجعه كند.
9- از فرد مبتلا به آنفلوآنزا بايد حدود ۱ تا ۲ متر فاصله گرفت.
10- در مدارس سعي شود دانش آموزان مبتلا به علايم سرما خوردگي تا زمان بهبودي كامل به منزل هدايت شوند همچنين اين اصل در مهد كودك ها نيز رعايت شود .
11- در صورت بروز علايم سرماخوردگي، با مصرف مايعات سبب تسريع در بهبود بيماري شويد و در صورت شديد بودن علايم به پزشك مراجعه نماييد.
12- استفاده از ماسك معمولي در بيماران به منظور پيشگيري از گسترش ويروس در جامعه توصيه مي شود.
13- خانم هاي باردار در رعايت اصول پيشگيري دقت كامل داشته باشند.
افراد پرخطر در معرض اين بيماري
افراد بالاي ۶۵ سال، بچههاي زير ۵ سال، زنان حامله به علت اينكه در ۳ ماهه دوم و سوم حاملگي سيستم ايمني ضعيفي دارند، افراد دچار نقص سيستم ايمني و افراد مبتلا به بيماريهاي مزمن مانند آسم، ديابت و بيماريهاي قلبي و عروقي از جملهٔ اين افراد هستند كه چنانچه با علائم اصلي و فردي همراه باشند بايد سريعاً به پزشك مراجعه كنند.
درمان
در بسياري از موارد اين آنفلوآنزا هم مانند ساير انواع آنفلوآنزا ممكن است بهبود خودبخود داشته باشد. با وجود اين استفاده از داروهاي ضدويروس هم شدت بيماري را كم ميكند و هم از بروز عوارض بعدي بيماري جلوگيري ميكند.