گرد و غبار و سلامت
محيط اطراف انسان، هوايي است كه زندگي همه ما وابسته به آن است .
بي ترديد هوا به عنوان مهمترين عامل حيات بر روي كره زمين مي باشد . بيشتر از ساير عناصر حياتي زندگي بشر (آب و غذا ) نيازمند توجه و مراقبت مي باشد . اهميت هوا به قدري حياتي است كه بدون وجود آن حتي براي مدت كوتاهي امكان زندگي وجود ندارد، يك انسان مي تواند بدون غذا تقريبا" 5 هفته و بدون آب حدود 5 روز زنده بماند، اما بدون وجود هوا بيش از چند دقيقه امكان ادامه حيات وجود ندارد .
گرد وغبار و منابع توليد آن :
گردو غبار رويدادي طبيعي است و در بخش هايي از جهان كه داراي مناطق خشك و بياباني وسيع هستند بدليل وجود صحراها و بيابانهاي فاقد پوشش گياهي، وزش باد و طوفان هاو فرسايش خاك و . . . توليد، با بروزخشكسالي تشديد شده، و هواي بخشهاي وسيعي از يك منطقه ، يك كشور و يا چند كشورهاي همجوار را تحت تاٌثير قرار داده و آلوده ميكند .
در طي سالهاي اخير "پديده گرد و غبار" كه عمدتا" از خارج كشور و بخصوص كشورهاي همسايه از جمله عراق، عربستان و . . . تشكيل ميشوند ،هواي كشور وبخصوص استانهاي خوزستان ، لرستان ، ايلام ، كرمانشاه و . . . را بطور جدي تحت تاٌثير قرارداده ، كه اين شرايط سلامت عمومي را به نحو قابل ملاحظه اي تهديد مي نمايد .
افراد و گروههاي آسيب پذير در مقابل گرد و غبار :
همه افراد در مقابل الودگي هوا و گرد و غبار آسيب پذير مي باشند ، علاوه بر آن گروههاي زير بدليل شرايط خاص جسمي آسيب پذيري بيشتري دارند :
- نوزادان، كودكان و نوجوانان
- سالخوردگان
- افراد مبتلا به بيماري هاي تنفسي مانندآسم ، برونشيت و آمفيزم
- بيماران قلبي
- مادران باردار
قرار گرفتن در معرض گرد و غبار مشكلات زيررا ايجاد ميكند :
- تحريك واكنش هاي آلرژيك و حملات آسم .
- ايجاد مشكلات تنفسي حاد .
- تآثيردر ايجاد بيماري هاي قلبي و عروقي .
- باعث كاهش طول عمر ميشود .
- در غلظتهاي زياد، بدليل كاهش ميدان ديد حوادث جاده اي را افزايش ميدهد .
در زمان بروز پديده گرد و غبار چه بايد كرد؟
درهنگام بروز پديده گرد و غبار، سلامت همه افراد در معرض مخاطره قرار ميگيرد ، لذا جهت كاهش اثرات زيانبار آن برسلامتي خود ، به توصيه هاي بهداشتي زير توجه فرمائيد .
1- تارفع مشكل آلودگي هوا حتي الامكان از محيطهاي بسته( منزل و يا محل كار ) خارج نشويد. (بغير از موارد ضروري از منزل خارج نشويد)
2- در صورت اجبار به خروج از منزل و يا محل كار ، حتما" از ماسك هاي مناسب جهت جلوگيري از ورود گرد و غبار به دستگاه تنفسي ، استفاده نمائيد.
3- از انجام فعاليت بدني( ورزش هاي سبك و سنگين و فعاليتهاي فيزيكي سخت و دشوار) جدا" پرهيز نمائيد.
4- كليه دربها وپنجره ها ي محل كار و منزل خود را بسته نگاه داشته و از باز و بسته كردن غير ضروري آنها خودداري فرمائيد.
5- اگر الزاما" بايستي در هواي آزاد فعاليت كنيد زمان و شدت فعاليت خود را به حد اقل ممكن كاهش دهيد .
6- كودكان ، سالمندان ، مادران باردار و كليه افرادي كه داراي مشكلات قلبي ، عروقي و ريوي (نظير آسم و آلرژي و...) هستند ، تاكاهش آلودگي هوا و اعلام شرايط عادي از طريق دستگاههاي ذيربط، در منزل باقي بمانند. در صورت نياز به حضور در هواي آزاد، ضروري است كه از ماسك مناسب گرد و غبار استفاده نمايند .
7- لازم است ماسك بطور كامل به صورت چسبيده و از نفوذ هوا از اطراف آن، به دهان و بيني جلو گيري شود .
8- حتي الامكان از وسائط نقليه عمومي استفاده نموده و از تردد خودروهاي شخصي در سطح شهر ها كه منجر به افزايش غلظت آلاينده هاي هوا ميشود، جدا" پرهيز گردد.
9- مسئولين مدارس و مهدهاي كودك در زنگهاي تفريح و ورزش ، از حضور دانش آموزان درمحوطه مدارس و مهدها ممانعت نمايند.
10-از قرار دادن مواد غذايي بدون پوشش در معرض هواي آلوده به گرد و غبار خودداري نمائيد.
11-در صورت بروز علائمي نظير تنگي نفس ، سرد درد ، سرفه ، تحريك گلو و . . . ، در اسرع وقت با اوژرانس 115 تماس گرفته و يا به نزديكترين مركز بهداشتي درماني مراجعه نمائيد.
12-اگر مبتلا به آسم هستيد و نشانه هايي مانند كوتاهي تنفس، سرفه و خس خس كردن و درد قفسه سينه را مشاهده نموديد بر نامه درماني خود را دنبال كنيد و اگر نشانه ها برطرف نشد با پزشك خود مشورت كنيد.
13-مشاركت عمومي در كاهش آلاينده هاي هوا و خودداري از هر گونه فعاليت كه منجر به افزايش آلودگي هوا ميشود ، از جمله خودداري از تخريب ساختمانها ، آتش زدن زباله – خار وخاشاك و كاه وكلش مزارع كشاورزي و . . . .
14-اگر در حال سفر در جاده هستيد و آلودگي هوا شديد بوده و ميدان ديد شما را محدود كرده ، خودرو خود را در نقطه مناسب و امني پارك كرده و تا رفع مشكل و ايجاد امكان ديد كافي از حركت خودداري فرمائيد.
15-نيروهاي راهور پليس وساير افرادي كه نياز مبرم به ارائه خدمات آنان در هواي باز مي باشد ، حتما" از وسايل حفاظت تنفسي و بخصوص ماسك هاي مناسب ويژه آلودگي هوا (نظير؛ ماسكهايFFP2 يا 3M) استفاده نمايند.
16-در هنگام بروز گرد و غبار ، از فعاليتهايي نظير ؛تخريب ساختمانها ، آتش زدن كاه و كلش مزارع كشاورزي و . . . كه منجر به افزايش غلظت آلاينده هاي هوا ميشوند ، اجتناب كنيد.
17